Kriterijumi za ocenu uticaja na životnu sredinu i naknade

U “Sl. glasniku RS”, br. 30/2024 objavljena je Uredba o kriterijumima za određivanje aktivnosti koje utiču na životnu sredinu i iznosima naknada, koja se pirmenjuje od 6. aprila 2024. god.

Ovom uredbom utvrđuju se bliži kriterijumi za određivanje aktivnosti koje utiču na životnu sredinu prema stepenu negativnog uticaja na životnu sredinu, koji nastaje obavljanjem aktivnosti i iznosi naknada za zaštitu i unapređivanje životne sredine.

Kriterijumi za određivanje stepena negativnog uticaja aktivnosti koje utiču na životnu sredinu pravnih lica, preduzetnika i ogranka stranog pravnog lica utvrđuju se u okviru pretežne delatnosti koju obavlja obveznik naknade, u sedištu ili izdvojenim poslovnim jedinicama.

Pod pretežnom delatnošću, u smislu ove uredbe, smatra se ona delatnost koja je registrovana u odgovarajućem registru u skladu sa zakonom odnosno delatnost čijim obavljanjem je obveznik ostvario najviše prihoda u godini koja prethodi godini za koju se vrši utvrđivanje naknade za zaštitu i unapređivanje životne sredine.

Prema stepenu negativnog uticaja na životnu sredinu aktivnosti obveznika dele se prema delatnosti na one koje imaju:

1) veliki uticaj na životnu sredinu;

2) srednji uticaj na životnu sredinu;

3) mali uticaj na životnu sredinu.

Razvrstavanje obveznika na velika pravna lica i preduzetnike, srednja pravna lica i preduzetnike, mala i mikro pravna lica i preduzetnike, u smislu ove uredbe vrši se shodno zakonu kojim se uređuje računovodstvo.

Shodno navedenom razvrstavanju a prema stepenu negativnog uticaja čl. 3. Uredbe propisani su iznosi naknada.

Danom stupanja na snagu ove uredbe prestaje da važi Uredba o kriterijumima za određivanje aktivnosti koje utiču na životnu sredinu prema stepenu negativnog uticaja na životnu sredinu koji nastaje obavljanjem aktivnosti, iznosima naknada (,,Službeni glasnik RS”, br. 86/19 i 89/19).

Podsećamo, čl. 134. Zakona o naknadama za korišćenje javnih dobara („Sl. Glasnik RS“, br. 95/2018, 49/2019 i 92/2023)  je propisano:

„Obveznik naknade za zaštitu i unapređivanje životne sredine je:

1) pravno lice, preduzetnik i ogranak stranog pravnog lica koje obavlja određene aktivnosti koje utiču na životnu sredinu;

2) vlasnik teretnih vozila, odnosno lica koja obavljaju transport nafte i naftnih derivata, odnosno sirovina, proizvoda i poluproizvoda hemijskih i drugih opasnih materija iz industrije ili za industriju, odnosno transport sirovina, proizvoda i poluproizvoda hemijskih i drugih opasnih materija namenjenih daljoj prodaji iz skladišta, na teritoriji jedinice lokalne samouprave sa statusom ugrožene životne sredine na području od značaja za Republiku Srbiju.

Bliže kriterijume za određivanje aktivnosti koje utiču na životnu sredinu (u daljem tekstu: aktivnosti) prema stepenu negativnog uticaja na životnu sredinu koji nastaje obavljanjem aktivnosti, kao i iznose naknada za određene aktivnosti iz stava 1. tačka 1) ovog člana u okviru iznosa propisanih u Prilogu 6, Tabela 2. ovog zakona, uslove za oslobađanje od plaćanja naknade ili njeno umanjenje, utvrđuje Vlada na predlog ministarstva u čijoj su nadležnosti poslovi zaštite životne sredine.

Pod obavljanjem aktivnosti podrazumeva se obavljanje delatnosti pravnog lica, preduzetnika i ogranka stranog pravnog lica u sedištu i izdvojenim poslovnim jedinicama.

Pod izdvojenom poslovnom jedinicom, u smislu ovog zakona, podrazumevaju se poslovni prostor i poslovne prostorije izvan sedišta u kojima obveznik obavlja delatnost, kao i zemljište i prostorije na zemljištu koje služe za obavljanje delatnosti.

Izdvojenom poslovnom jedinicom se smatra i obavljanje delatnosti na gradilištu u neprekidnom trajanju dužem od 12 meseci.

Pod stepenom negativnog uticaja koji nastaje obavljanjem aktivnosti smatra se neposredan, kao i posredan uticaj delatnosti koju obavlja obveznik naknade na zagađivanje životne sredine (vode, vazduha, zemljišta, šuma, geoloških resursa, biljnog i životinjskog sveta) kojima se unose zagađujuće materije ili energija u životnu sredinu (stvaranje buke, vibracije, jonizujućeg i nejonizujućeg zračenja), koji ima ili može imati štetne posledice na kvalitet životne sredine i zdravlje ljudi.“

Izvor: Izvodi iz propisa preuzeti su iz programa „Propis Soft“, Redakcija Profi Sistem Com-a.