Ukidanje Zakona o privremenom uređivanju osnovica za obračun i isplatu plata kod korisnika javnih sredstava i kaznenih poena za prevremeno penzionisanje

Socijalno-ekonomski savet Republike Srbije (SES) podržao je stavljanje van snage Zakona o privremenom uređivanju osnovica za obračun i isplatu plata, odnosno zarada i drugih stalnih primanja kod korisnika javnih sredstava od 1. januara naredne godine.

Ministar za rad, zapošljavanje, boračka i socijalna pitanja u Vladi Republike Srbije, objasnio da se taj zakon odnosi na 67.000 zaposlenih u komunalnim preduzećima i na približno 130.000 u javnom sektoru.

On je naveo da će predstavnici ministarstava rada i finansija uraditi zajedničku analizu o tome kakve efekte bi moglo da ima eventualno ukidanje kaznenih poena za radnike koji su zbog objektivnih okolnosti otišli u penziju pre 65 godina starosti, nakon čega će ona biti predstavljena socijalnim partnerima.

Ministar je naglasio da je pitanje ekonomskog položaja penzionera jedno od najbitnijih pitanja za Vladu i resorno ministarstvo.

Prevremeno penzionisanje, kako je rekao, utiče na povećanje broja penzionera u zemlji, a ako bi se penali pomerili, odnosno povećali, onda bi trebalo videti da li bi ti penzioneri bili ugroženi ekonomski i da li bi morali da budu korisnici neke druge pomoći.

To bi opet moralo biti iz budžeta i ne bi anuliralo negativne efekte. Cilj je da položaj penzionera bude bolji, tako da ne bi bilo dobro da se odluke donose brzopleto kako se ne bi proizveli loši efekti na privredu i finansije u budućnosti.

Predsedavajući SES-u i predsednik Unije poslodavaca rekao da će se ove godine intenzivnije raditi na širenju mreže lokalnih saveta, jer je planirano njihovo osnivanje u 29 gradova, dok su do sada formirani u samo osam opština. Srbija bi trebalo da pristupi izradi društveno-ekonomske strategije razvoja za određeni period koju imaju sve zemlje, ukazao je on i dodao da će se SES ove godine više baviti kolektivnim pregovaranjem i traženjem načina da se zaustavi odlazak građana u inostranstvo.

Inače, odredbom čl.1. Zakona o privremenom uređivanju osnovica za obračun i isplatu plata, odnosno zarada i drugih stalnih primanja kod korisnika javnih sredstava (“Sl. glasnik RS”, br. 116/2014 i 95/2018) propisano je da se:

Tim zakonom privremeno uređuju osnovica, odnosno vrednost radnog časa, vrednost boda i vrednost osnovne zarade (u daljem tekstu: osnovica), za obračun i isplatu plata, odnosno zarada kao i drugih stalnih primanja, izabranih, imenovanih, postavljenih i zaposlenih lica kod korisnika javnih sredstava, s ciljem očuvanja finansijskog sistema u Republici Srbiji i sistema plata i zarada u javnom sektoru.

Odredbama čl.5. i 6. istog Zakona propisano je da:

Osnovica za obračun i isplatu plata kod korisnika javnih sredstava, utvrđena zakonom, drugim propisom ili drugim opštim i pojedinačnim aktom, koji je u primeni na dan donošenja ovog zakona, umanjuje se za 10%.

Izuzetno od stava 1. ovog člana, osnovica za obračun i isplatu plata kod korisnika javnih sredstava iz člana 2. stav 1. tač. 4) i 5) ovog zakona i subjekta iz stava 2. tog člana umanjuje se za 5%, počev od 1. januara 2019. godine.

Zaposleni čija je osnovna neto plata pre početka primene ovog zakona za puno radno vreme bila niža od 25.000 dinara zadržava svoju neto platu.

Ukoliko bi se primenom umanjene osnovice u smislu ovog zakona utvrdila osnovna neto plata niža od 25.000 dinara, tom zaposlenom se za puno radno vreme isplaćuje osnovna neto plata u iznosu od 25.000 dinara.

Zaposlenom koji radi sa nepunim radnim vremenom, plata se utvrđuje srazmerno njegovom radnom vremenu, a umanjenje se utvrđuje srazmerno umanjenju plate koju bi ostvario za puno radno vreme, za mesec za koji se vrši isplata.

Druga stalna primanja u neto iznosu umanjuju se za 10%.

Od umanjenja iz stava 1. ovog člana izuzimaju se druga stalna primanja u neto iznosu nižem od 25.000 dinara.

Ukoliko bi se primenom umanjenja iz stava 1. ovog člana utvrdilo drugo stalno primanje u neto iznosu nižem od 25.000 dinara, to primanje se isplaćuje u iznosu od 25.000 dinara.

Umanjenje iz stava 1. ovog člana vrši korisnik javnih sredstava koji je isplatilac drugog stalnog primanja.

Kazneni poeni propisani su odredbama čl.70a-70g Zakona o penzijskom i invalidskom osiguranju (“Sl. glasnik RS”, br. 34/2003, 64/2004 – odluka USRS, 84/2004 – dr. zakon, 85/2005, 101/2005 – dr. zakon, 63/2006 – odluka USRS, 5/2009, 107/2009, 101/2010, 93/2012, 62/2013, 108/2013, 75/2014, 142/2014 i 73/2018) .

Prema navedenim odredbama:

Visina prevremene starosne penzije određuje se na isti način kao i visina starosne penzije, s tim što se iznos tako određene penzije trajno umanjuje za 0,34% za svaki mesec pre navršenih 65 godina života.

Izuzetno od člana 70a ovog zakona, osiguraniku ženi se prevremena starosna penzija određuje na način kako se određuje starosna penzija, s tim što se iznos te penzije trajno umanjuje za 0,34% za svaki mesec ranijeg odlaska u penziju pre navršenih:

1) u 2015. godini, 60 godina i šest meseci života;

2) u 2016. godini, 61 godinu života;

3) u 2017. godini, 61 godinu i šest meseci života;

4) u 2018. godini, 62 godine života;

5) u 2019. godini, 62 godine i šest meseci života;

6) u 2020. godini, 63 godine života;

7) u 2021. godini, 63 godine i dva meseca života;

8) u 2022. godini, 63 godine i četiri meseca života;

9) u 2023. godini, 63 godine i šest meseci života;

10) u 2024. godini, 63 godine i osam meseci života;

11) u 2025. godini, 63 godine i deset meseci života;

12) u 2026. godini, 64 godine života;

13) u 2027. godini, 64 godine i dva meseca života;

14) u 2028. godini, 64 godine i četiri meseca života;

15) u 2029. godini, 64 godine i šest meseci života;

16) u 2030. godini, 64 godine i osam meseci života;

17) u 2031. godini, 64 godine i deset meseci života.

Iznos prevremene starosne penzije utvrđen u skladu sa čl. 70a i 70b ovog zakona umanjuje se najviše do 20,4%.

Izuzetno od čl. 70a i 70b Zakona, osiguranicima kojima se staž osiguranja računa sa uvećanim trajanjem i koji imaju pravo na snižavanje starosne granice primenom člana 20. ovog zakona za priznavanje prava na starosnu penziju, visina prevremene starosne penzije određuje se tako što se umanjenje vrši za svaki mesec ranijeg odlaska u penziju u odnosu na starosnu granicu utvrđenu snižavanjem.

Izvor: Izvodi iz propisa preuzeti su iz programa „Propis Soft“ Redakcija Profi Sistem Com-a

Izvor: Sajt Vlade Republike Srbije (www.srbija.gov.rs).