Autentično tumačenje pravne norme

Tumačenje prava predstavlja utvrđivanje tačnog-pravog značenja pravnih normi, odnosno utvrđivanje njihovog pravog smisla.

Tumačenje u pravu obično se određuje kao otkrivanje ili utvrđivanje značenja pravne norme. U nekim slučajevima pravna norma je jasna, pa se do njenog značenja dolazi bez tumačenja ili s jednostavnijim tumačenjem, dok u nekim slučajevima pravna norma nije jasna, te utvrđivanje njenog značenja zahteva složenije tumačenje (tzv. „teški slučajevi“).

Pored već dobro poznatih vrsti tumačenja, tumačenje može biti i autentično ili interpretativno, koje vrši sam donosilac pravnog akta.

Dakle, autentično tumačenje je tumačenje pravne norme ili drugog pravila koje daje donosilac.

Postupak za autentično tumačenje zakona propisan je čl.194. i 195. Poslovnika narodne skupštine.

Prema navedenim članovima:

Predlog za donošenje autentičnog tumačenja zakona može da podnese Ustavom ovlašćeni predlagač zakona.

Ako nadležni odbor oceni da je predlog opravdan, priprema predlog autentičnog tumačenja i dostavlja ga podnosiocu predloga i Narodnoj skupštini, koja o njemu odlučuje.
Ako nadležni odbor oceni da predlog iz nije opravdan, o tome obaveštava podnosioca predloga i podnosi izveštaj Narodnoj skupštini. U tom slučaju, Narodna skupština odlučuje o predlogu.

Ako Narodna skupština prihvati predlog, zadužiće nadležni odbor da sačini predlog autentičnog tumačenja.

Na postupak za autentično tumačenje shodno se primenjuju odredbe ovog poslovnika o postupku za donošenje zakona, ako ovim poslovnikom nije drukčije određeno.

Dakle, Narodna skupština daje autentično tumačenje zakona, ukoliko su pojedine odredbe nejasne, nerazumljive ili neprimenljive. Predlog za donošenje autentičnog tumačenja zakona može, kako je navedeno, podneti Ustavom ovlašćeni predlagač zakona.

Autentično tumačenje je tumačenje samog donosioca norme – recimo tumačenje nekog već postojećeg zakona koje daje zakonodavac.

Strogo gledano autentično tumačenje zapravo jeste dodatno objašnjenje donosioca norme o tome šta je želeo da postigne tumačenom normom.

Njime donosilac norme tumači i tako pojašnjava neku već donetu normu, donoseći novu normu. Za tu vrstu tumačenja je karakteristično da ono važi retroaktivno.

Izvor: Redakcija “Profi Sistema”.